Otwórz Książkę i czytaj w sieci...

Do Federacji Bibliotek Cyfrowych dołączyła przed kilkoma dniami kolekcja Otwórz Książkę. Jest to cyfrowy zbiór współczesnych książek naukowych udostępnionych przez autorów na licencji Creative Commons. Projekt prowadzony jest przez Interdyscyplinarne Centrum Modelowania na Uniwersytecie Warszawskim w ramach programów Creative Commons Polska oraz Biblioteka Wirtualna Nauki. Partnerami projektu są Biblioteka Narodowa oraz Muzeum Historii Polski, a honorowy patronat objął nad nim Prezes Polskiej Akademii Nauk, Profesor Michał Kleiber.

W tej chwili zbiór zawiera kilkadziesiąt książek z zakresu historii, socjologii, kulturoznawstwa, zarządzania.

Szczególnie polecamy - jeśli jeszcze ktoś nie zna tej słynnej książki - publikację Lawrence'a Lessiga Wolna kultura. Lessig to profesor prawa na Uniwersytecie Stanforda i czołowy amerykański działacz walczący z istniejącym reżimem praw autorskich. Swoją książkę wydał w 2004 roku i od razu udostępnił ją w internecie na warunkach pozwalających na niekomercyjne rozpowszechnainaie.

W przedmowie do wydania polskiego Lessig pisze tak:

Nad kominkiem w mojej jadalni wisi plakat, który kupiłem w 1982 roku podczas podróży do Europy Wschodniej i Związku Radzieckiego. Został oprawiony, by chronić zwykły, żółknący papier, z pojedynczym słowem wypisanym na czerwono pośrodku: Solidarność.

Mieszkańcom Zachodu, przynajmniej tym na tyle dorosłym, by pamiętać 1980 rok, tak kojarzy się Polska. Myślimy o walce i oporze wyprzedzającym swój czas, który jednak budował podwaliny wolności. Wolności, która jest nieunikniona, ale jawi się jako taka tylko nielicznym i zostaje uznana za nieuniknioną dopiero, gdy stanie się faktem.


Podobna walka jest głównym tematem mojej książki. Żyjąc w kulturach, które znają wolność i cieszą się nią, powoli, z zaskoczeniem, uświadamiamy sobie, że technologie wolności na naszych oczach przekształcają się w technologie kontroli. Internet obiecywał nam wolność, tymczasem jest budowany tak, by umożliwiać coraz większą kontrolę. Dzisiaj, coraz mniejsza grupa ludzi kontroluje więcej, niż kiedykolwiek wcześniej, a kontrola, jaką sprawują, jest coraz doskonalsza.


Sprzeciwia się temu powolny, ale zdecydowany ruch, któremu brak romantyzmu, jaki cechował Solidarność, ale walczy o wartości, które Solidarność by uznała. A gdy już zwycięży, wspomnimy te chwile jako pierwsze kroki na nieuniknionej drodze.

Książka Lessiga to obowiązkowa lektura dla każdego. Warto zastanowić się - wraz z autorem publikacji - jaki jest dziś nasz dostęp do dóbr kultury, czym jest wolna kultura i dlaczego nie spróbować poszerzyć jej granic... (bm)